Toenemende belangstelling voor veraarden, maar milieueffecten nog onduidelijk

Ook binnen de uitvaartsector groeit de betrokkenheid: inmiddels hebben meer dan veertig uitvaartondernemingen zich verbonden aan het initiatief als zogeheten soil mates. De stichting ziet dit als een belangrijke stap in de aanloop naar mogelijke wettelijke erkenning van veraarden in Nederland.

Wat houdt veraarden in?
Bij veraarden wordt het lichaam van een overledene in een afgesloten systeem geplaatst, samen met een mengsel van stro, hout en andere organische materialen. Gedurende circa 40 dagen vindt afbraak plaats tot aarde en botresten. De botten worden na afloop vermalen en toegevoegd aan de aarde die overblijft.
Hoewel dit proces vaak wordt omschreven als natuurlijk en milieuvriendelijk, vraagt het in de praktijk om een gecontroleerde omgeving. Daarbij zijn onder andere luchtcirculatie, vochtbeheersing en temperatuurregeling nodig — factoren die energie vergen en waarvan de milieubelasting afhankelijk is van de gekozen technologie.

Wettelijke status nog niet geregeld
In Nederland is veraarden op dit moment niet toegestaan. De huidige wetgeving beperkt de mogelijkheden tot begraven, cremeren of ter beschikking stellen aan de wetenschap. De Gezondheidsraad werkt momenteel aan een advies over de mogelijke toelating van alternatieve methoden, waaronder veraarden en resomeren. Publicatie van dat advies wordt na de zomer verwacht.

Onderzoek gewenst naar milieuaspecten
Hoewel veraarden wordt gepositioneerd als duurzame optie, zijn er inhoudelijke vragen die nadere bestudering vereisen. Zo hebben eerdere wetenschappelijke publicaties uit de Verenigde Staten gewezen op het risico van methaanvorming wanneer onvoldoende zuurstoftoevoer wordt gegarandeerd. Methaan is een krachtig broeikasgas dat aanzienlijk zwaarder weegt dan CO₂ in de klimaatbalans.

Ook het energieverbruik van de technische installaties zelf is een aandachtspunt. Er is nog geen gevalideerde Nederlandse LCA (levenscyclusanalyse) beschikbaar waarmee veraarden objectief kan worden vergeleken met bijvoorbeeld natuurbegraven of elektrisch cremeren. Stichting Veraarden geeft zelf aan dat aanvullende studie nodig is om tot heldere conclusies te komen.

Ambassadeurstrainingen en tijdlijn
Om de bekendheid van veraarden te vergroten organiseert de stichting zogenoemde ambassadeurstrainingen. Daarin leren deelnemers hoe zij gesprekken over deze nieuwe uitvaartvorm kunnen voeren binnen hun eigen netwerk. De eerstvolgende training vindt plaats op 22 oktober in Amersfoort.

Sinds de oprichting in 2023 heeft Stichting Veraarden diverse stappen gezet, waaronder het opstellen van een tijdlijn met belangrijke mijlpalen, beleidsdocumenten over regelgeving, informatie over de kwaliteit van de compost en de maatschappelijke inbedding van veraarden als nieuwe uitvaartvorm. terug naar overzicht